Κανέλα και γαρύφαλλο...

Ο μήνας των γιορτών Δεκέμβρης, μας χτυπά πια την πόρτα! Το παραμύθι της χριστουγεννιάτικης μαγείας αρχίζει να ξετυλίγεται. Πότε έχει τη μυρωδιά της κανέλας, του μοσχοκάρυδου, του μελιού που ρέει στα γλυκίσματα των ημερών και πότε του πορτοκαλιού, του κάστανου, της ρευστής σοκολάτας αλλά και της γεμάτης γεύσης του φρέσκου βούτυρου. 

"Κανέλα και γαρύφαλλο, βανίλια και μαχλέπι, όλου του κόσμου τα γλυκά το σπίτι σας να έχει" Είναι η μαγεία της αγάπης που σαν χρυσόσκονη πασπαλίζει με ζεστασιά καρδιές αγαπημένων στο αντάμωμά τους. Κι άλλη φορά είναι η μαγεία απ΄το σπινθήρισμα της φλόγας στο τζάκι που καίει να δώσει θαλπωρή στο γιορτινό τραπέζι της οικογένειας.

Το παραμύθι ξετυλίγεται με τα λαμπιόνια να φωτίζουν παιχνιδιάρικα, τα όνειρα του μικρού παιδιού που στέκει μπροστά στο στολισμένο  χριστουγεννιάτικο δέντρο αχόρταγα. Ξετιλύγεται ακόμα στο άκουσμα της μελωδίας των καλάντων μα και στους ήχους της jazz μουσικής που συνεπαίρνει τη στιγμή.

Οι μέρες περνούν...Οδεύουν προς τα Χριστούγεννα, τα γιορτινά, τα μελωδικά, των αγγέλων, των βοσκών, των μάγων, της ταπεινής φάτνης με τις ιερές φιγούρες της Παναγίας, του Ιωσήφ, μα πάνω απ΄όλα του Θείου Βρέφους που το ζεσταίνουν τα χνώτα των ζώων.

Χριστούγεννα των παιδιών παρέα με κόλλα, ψαλίδι και χαρτί για πολύχρωμες μπάλες, καμπανούλες, αστεράκια, μικρά αγιοβασιλάκια που θα στολίσουν το τζάμι στο δωμάτιο. Χριστόυγεννα των παιδιών που τα περιμένει μια ζεστή αγκαλιά, ένα αγαπησιάρικο φιλί, ένα φοινίκι μα και γιορτινά παραμυθάκια μαζί μ΄αγάπη πολλή, γλυκά,παραμυθοκουβέντες στην αγκαλιά της γιαγιάς, του παππού, κοντά στο τζάκι,είναι κομμάτι από τα υλικά που χρειάζονται για να "φουσκώσει" η χριστουγεννιάτικη μαγεία που θα αρωματίσει και θα χορτάσει την παιδική ψυχή σα γλύκισμα με άρωμα κανέλας και γαρύφαλλου.

Χριστούγεννα της άχνης ζάχαρης, του ζεστού πιάτου  με φαϊ στον άστεγο περιπλανώμενο.

Της μεγάλης συγνώμης.

Των Αχράντων Μυστηρίων.

Της Αγάπης.

Με αυτές τις σκέψεις, τις λίγες αράδες, θέλω να καλοδεχτούμε φίλοι μου αγαπημένοι στην πρώτη του μέρα το Δεκέμβρη. Το μήνα των γιορτών, των Χριστουγέννων. Ας κυλήσουν οι μέρες του πασπαλισμένες από αστερόσκονη αγάπης και θαλπωρής που θα κρατάει άσβεστη τη φλόγα της χαράς στην καρδιά μας και θα φωτίζει την ψυχή μας. Το παραμύθι ξεκινά....

Μαριάνθη Βάμβουρα-Γιάνναρου

Πλωμάρι...Φωτογραφικό οδοιπορικό

Το εξώφυλλο του λευκώματος

Ο Δήμος Πλωμαρίου μπορεί πια να περηφανεύεται την έκδοση ενός ιδιαίτερα επιμελημένου λευκώματος που καταγράφει φωτογραφικά τον τόπο με τα χωριά και τους ανθρώπους του.

"Μέχρι σήμερα, δυστυχώς, δεν έχει υπάρξει μία συστηματική φωτογραφική καταγραφή των τοπίων και των οικισμών του Δήμου Πλωμαρίου, ένα κενό που έρχεται να καλύψει το λεύκωμα που κρατάται στα χέρια σας" σημειώνει στην κατάληξη του προλογίσματός του ο Δήμαρχος Πλωμαρίου Δημήτρης Βαρβαγιάννης επισημαίνοντας τη μεγάλη αλήθεια. Πρώτο επίσημο φωτογραφικό λεύκωμα λοιπόν για την περιοχή, που παρουσιάστηκε τον Αύγουστο στο Πολύκεντρο Πλωμαρίου. Μία από τις χαρές του καλοκαιριού.

Αυτή την εικόνα, αυτό το τοπίο αντικρίζει κανείς κατά την είσοδο στο Πλωμάρι και η ψυχή αναφωνεί...καθώς η ματιά θαυμάζει.

Από το πρώτο ψηλάφισμα και μόνο των σελίδων εισπράττει ο αναγνώστης τη γοητεία του τοπίου συνταιριασμένη με μαρτυρίες της κοινωνικής ζωής και δημιουργικότητας των ανθρώπων που είχαν το προνόμιο να πρωτοδούν τη θάλασσα να λαμπυρίζει το φως του ήλιου σ' αυτόν τον τόπο.

Η ιστορική αναδρομή, πληροφορίες για το "Σήμερα", η αναφορά στον παραγνωρισμένο τιτάνα του Εθνοφωτισμού ,Βενιαμίν το Λέσβιο, καθώς και η περιεκτική παρουσίαση των χωριών της Επαρχίας Πλωμαρίου μέσα από προσεγμένα κείμενα, γίνονται πρόδρομοι των φωτογραφικών διαδρομών που ακολουθούν την εξέλιξη του λευκώματος.

 Τα βουρκώματα του ουρανού, το διάφανο της θάλασσας, το πλούσιο πράσινο που σκορπά τη δροσιά σαν πλατανόφυλλο και την ευλογία του σα δέντρο της ελιάς, μορφές των ανθρώπων, ενασχολήσεις, στιγμές ζωής της καθημερινότητας, φωτογραφίζονται στο στιγμιαίο και αποδίδουν το παντοτινό.

Καραβομαραγκοί και ταρσανάδες...

μάρτυρες της ναυτοσύνης του τόπου. Ξακουστοί στο Αιγαίο οι Πλωμαρίτες τεχνίτες αλλά και σε όλη την Ελλάδα αφού από τα τέλη του 19ου αιώνα κατασκευάζονται πλοία στους δύο ταρσανάδες που παραγγέλνονται από όλη την Ελλάδα ακόμα και την Οθωμανική Αυτοκρατορία, ενώ τα ιδιόκτητα πλοία του Πλωμαρίου φτάνουν τα εβδομήντα, όπως διαβάζουμε και στο βιβλίο.

Βάρκα στο γιαλό..

"Πλωμάρι" ένα φωτογραφικό οδοιπορικό που κλείνει στις σελίδες του εικόνες, χρώματα, γεύσεις, μυρωδιές, για να ακολουθούν τον αναγνώστη και να συγκινούν κάθε του αίσθηση.

Έτσι όπως ακολουθά και μένα τούτο το Λεύκωμα ως χειρονομία πολύτιμης προσφοράς από τον παιδικό μου φίλο και νυν Δήμαρχο, Δημήτρη Βαρβαγιάννη. Με καλεί και μου το δωρίζει το καλοκαίρι στο Πλωμάρι, δίνοντάς μου μεγάλη χαρά και κάνοντάς το να αποκτά μεγάλη για μένα αξία αφού το υπογράφει ως φίλος και όχι ως Δήμαρχος. Το΄χω και το φυλλομετρώ, το ψηλαφώ και ζωντανεύει ο κόσμος των παιδικών μου χρόνων, ο κόσμος της εφηβείας αλλά και του σήμερα με άρωμα Πλωμαρίου. Αίσθημα που κατά τη γνώμη μου νιώθει τουλάχιστον κάθε Πλωμαρίτης που δεν έχει την ευκαιρία να απολαμβάνει τη ζωή στη γενέτειρά του όλο το χρόνο.

Διαλέγω για το τέλος τη φωτογραφική άποψη του τοπίου που μέχρι σήμερα με μαγνητίζει και μονοπωλεί το ενδιαφέρον μου κάθε που βρίσκομαι στο Πλωμάρι.

Αγναντεύοντας  από το Βιγλάρι...Από το  πεζούλι του ξωκλησιού Ζωοδόχος Πηγή μπορεί να πλανάται η ματιά με τις ώρες στην απεραντοσύνη του Αιγαίου. Εκεί, ο χρόνος σταματά, αποφορτίζεται απ' τις σκοτούρες ο άνθρωπος και προσεγγίζει η ψυχή του το Θεό! 

Μαριάνθη Βάμβουρα-Γιάνναρου.

ΕΔΩ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ...

Ψωμί, Παιδεία, Τανκς, Φοιτητές, Πολυτεχνείο... 

Λέξεις, νοήματα, που συνεχίζουν να δίνουν γροθιά στο στομάχι τριανταέξι χρόνια τώρα.

17 του Νοέμβρη! 

Μέρα του Φθινόπωρου που όμως κάνει τον αέρα να μυρίσει Άνοιξη της λευτεριάς.

Μέρα σταθμός στην πολιτική ιστορία της νεότερης Ελλάδας, που γίνεται παρακαταθήκη ιερή για τις επερχόμενες γενιές αφού μπορεί να τις διδάξει αντίσταση, αγώνα για τα αιτήματα της κάθε εποχής και την υλοποίηση των οραμάτων της.

Οι αδίστακτοι και κοντόφθαλμοι δικτάτορες βγάζουν τα τανκς στους δρόμους σε μια κενή επίδειξη ισχύος.

Ήταν πυρόχρωμη η λευτεριά που έφερε η μέρα του Πολυτεχνείου στη Χώρα μας αφού χρειάστηκε να κυλήσει αίμα από νιάτα ηρωικά που από αυτοεκτίμηση και αξιοπρέπεια δεν συμβιβάστηκαν, αλλά αντιστάθηκαν σ΄αυτούς που από διεστραμμένη προσωπική φιλοδοξία είχαν υποτάξει τη Χώρα σε εφτάχρονη δικτατορία επικαλούμενοι την τάξη, τη νομιμότητα και "την διέξοδον εξ΄ενός πολιτικού αδιεξόδου".

Ο πομπός του Πολυτεχνείου που εμψύχωνε τους αγωνιζόμενους  φοιτητές, τον αγωνιζόμενο λαό.

"Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο..."

Οι αγωνιστές του Πολυτεχνείου έδωσαν το μάθημα του υψηλού αναστήματος ενάντια στην αυθαιρεσία. Προτίμησαν να πεθάνουν όρθιοι παρά να ζήσουν γονατιστοί σκύβοντας το κεφάλι ως "φιλήσυχοι και νομοταγείς πολίτες" στους εγκάθετους συνταγματάρχες της Χούντας που παραληρούσαν σε φραστικές ασυναρτησίες στην προσπάθειά τους να επιβάλλουν τις θέσεις τους.

Το καθεστώς της εφτάχρονης τρομοκρατίας, της λογοκρισίας, των εξοριών, των βασανηστηρίων, έπρεπε να παταχθεί.

Οι δολοφόνοι  δε διστάζουν, "χτυπούν στο ψαχνό" σε μια ύστατη προσπάθεια να καταπνίξουν το φοιτητικό κίνημα.

Το φοιτητικό κίνημα δείχνει  πως η φίμωση και η υποταγή, το "αποφασίζω και διατάσσω" δεν ταιριάζουν σ΄ελεύθερες ψυχές και νου που συλλογάται.

Τριανταέξι χρόνια μετά, η εξέγερση του Πολυτεχνείου συνεχίζει να διδάσκει αξίες. Συνεχίζει να παραμένει φωτεινό παράδειγμα για αγώνα και αντίσταση σε κάθε εξαναγκασμό που προσβάλλει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, φιμώνει την αυτογνωσία και εξιλεώνει το σύνδρομο της παθητικής αδιαφορίας ή αλλιώς του "οχαδερφισμού".

Ο λαός των Ελλήνων ξεσηκώνεται, αντιστέκεται στο φασισμό, στη Χούντα, στις ξένες Δυνάμεις και με ενωμένη γροθιά τους ξηλώνει από τη θέση ισχύος.

Τριανταέξι χρόνια μετά το Πολυτεχνείο εμπνέει την υπεράσπιση "των πιστεύω" καταθέτει ευαισθησίες, παραμένει σφραγίδα Δημοκρατίας.

Βέβαια δεν παραγνωρίζουμε πως για μια ελάχιστη ευτυχώς μερίδα ανθρώπων, η εξέγερση του Πολυτεχνείου η "17η Νοέμβρη του΄73" ενοχλεί σαν έντομο που στριφογυρίζει και τσιμπά.

Ο αδέκαστος κριτής όμως, η Ιστορία, αντέχει με μελάνι ανεξίτηλο να φανερώνει ένα λαό που πρόταξε τα στήθη του στα ψυχρά τανκς των τυρράνων της παραφροσύνης και συνεχίζει να εμπνέει, να αξιώνει, να παραδειγματίζει...

Μαριάνθη Βάμβουρα-Γιάνναρου

8η Νοεμβρίου 1912

Μέρα περηφάνιας και χαράς για τους Λέσβιους όπου κι αν βρίσκονται.

Ημερομηνία με σελίδες λαμπρές και ένδοξες για την ιστορία του τόπου.

Σελίδες γεμάτες λεβεντιά και ηρωισμό ανθρώπων του πελάγους. 

1912...Οι Λέσβιοι αρχίζουν να ξεσηκώνονται και να ζητούν την όσο το δυνατόν ταχύτερη απελευθέρωση του νησιού από τον τουρκικό ζυγό. Στην Αθήνα οι Λέσβιοι ξεκινούν τον Αγώνα.Μετά από συνέλευση καταρτίζουν αντάρτικο σώμα που αρμενίζοντας  στο Αιγαίο με ιστιοφόρο φθάνει στη Μελίντα.Εκεί ο επικεφαλής του σώματος έρχεται σε επαφή με τους προύχοντες του Πλωμαρίου ζητώντας τους να ξεκινήσουν  τον πόλεμο ενάντια στους Τούρκους.Εκείνοι, έχοντας απόλυτη συναίσθηση της σοβαρότητας αλλά και επικινδυνότητας της κατάστασης κάνουν λόγο και ζητούν την υποστήριξη του Αγώνα επίσημα από το Πολεμικό Ναυτικό. Ταυτόχρονα στη Μυτιλήνη γίνονταν διαπραγματεύσεις μεταξύ του Πρωτοσύγκελου Βασιλείου και των Μεταξά, Πετρέλλη, Βουλαλά και Μαλιάκα για σύνταξη και αποστολή εγγράφου προς το Ναύαρχο Κουντουριώτη, που βρισκόταν στο Μούδρο της Λήμνου.

            Ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης και η στολή του.

Τίποτα πια δεν μπορούσε να στερήσει από τους Λέσβιους την ευκαιρία για απελευθέρωση. Η διαδοχή των γεγονόταν ήταν ραγδαία.Και πάλι οι Πλωμαρίτες πρωτοστατούν. Μια ομάδα με τους Δ. Λαγουμίδη, Α. Ξυπτερά, Εμ. Χατζηβασιλείου, και Γ. Βότσαλο σχηματίζουν κομιτάτο με άμεσο στόχο  την επίσπευση της απελευθέρωσης του νησιού με τη βοήθεια του ελληνικού στόλου.Συντάσσουν μια θερμή αναφορά προς το Ναύαρχο Κουντουριώτη πλαστογραφώντας τις υπογραφές των δημογερόντων  και κάνοντας διάρρηξη στο γραφείο της δημογεροντίας παίρνουν την τετραμερή σφραγίδα για να σφραγίσουν την αναφορά.Αμέσως ξεκινούν για το Μούδρο της Λήμνου προκειμένου να παραδώσουν το έγγραφο. Ο Κουντουριώτης όμως βρισκόταν στην Τένεδο. Φθάνουν μέχρι εκεί και παρουσιάζονται στο ναύαρχο.Τον ενημερώνουν και παραδίδουν την αναφορά.Αμέσως ενημερώνεται ο Ελευθέριος Βενιζέλος και δίνει τη συγκατάθεσή του στον Κουντουριώτη.

Ο Εθνάρχης Ελευθέριος Βενιζέλος

Ο δρόμος για τη λευτεριά είναι πια στρωμένος με δάφνες.

Το θρυλικό Θωρηκτό Αβέρωφ και μέρος κάτοψης του πλοίου.

Την 8η Νοεμβρίου ο ελληνικός στόλος βρίσκεται στο  λιμάνι της Μυτιλήνης. Το ελληνικό Θωρηκτό "Αβέρωφ" αγκυροβολεί στο λιμάνι της Μυτιλήνης. Στιγμές ευφορίας, ενθουσιασμού, συγκίνησης.Οι δρόμοι της Μυτιλήνης έχουν στρωθεί με δάφνες και οι κάτοικοι ζουν σε παραλήρημα. Κανένας δεν μπορεί να τους συγκρατήσει.Η ελληνική σημαία απ΄άκρη σ΄άκρη στολίζει τη Μυτιλήνη.Η πόλη είναι επιτέλους ελληνική. Τραγούδια και πανηγυρισμοί της πρέπουν.

Την 8η Νοεμβρίου 

ήτοι πέμπτη το πρωί

έφθασε στη Μυτιλήνη 

του Αβέρωφ η στολή

Θόρυβος στη Μυτιλήνη

και ζητωκραυγές χαράς

η ελληνική σημαία

που υψώθη υψηλά.

έτσι αρχίζει το στιχούργημά της για να "τραγουδήσει" την "Ελευθέρα Μυτιλήνη" η "εκ Πλωμαρίου αγράμματος ποιήτρια " όπως υπογράφει, Ειρήνη Α. Τυροπώλη.

Δυο μέρες μετά, την 10η Νοεμβρίου 1912, φθάνει στο Πλωμάρι το εύδρομο "Μακεδονία" με κυβερνήτη τον Τσουκαλά. Οι Πλωμαρίτες είναι ασυγκράτητοι. Το Πλωμάρι είναι πλέον ελεύθερο.

Ζήτω η Ελευθέρα Μυτιλήνη!

Ζήτω η 8η Νοεμβρίου 1912!

Ο Ταξιάρχης στο εσωτερικό του ναού έτσι όπως εικονίζεται στον Μανταμάδο.

Μαύρος, φτιαγμένος από το αίμα των καλόγερων που σφαγιάστηκαν από τους Τούρκους και χώμα.

Το νησί μας γιορτάζει διπλά. Γιορτάζει την απελευθέρωσή του , γιορτάζει και τη χάρη του Ταξιάρχη στον Μανταμάδο,που τον βλέπει να ευλογεί και με τη χάρη του να απελευθερώνεται.Σύμφωνα με αρκετές μαρτυρίες πολλών κατοίκων για  τακτικές εμφανίσεις του Ταξιάρχη,  είναι και το όραμα που είδαν πολλοί κάτοικοι του νησιού κατά την 8η Νοεμβρίου 1912,  όπου καβαλάρης πάνω στ’ άλογο οδηγούσε τις τάξεις του Eλληνικού Στρατού ενάντια του τουρκικού, καθώς και της μοναδικής μέχρι σήμερα καλόγριας του προσκυνήματος, που άκουγε τακτικά βαριά βήματα απ’ τα σιδερένια παπούτσια του Αγίου που πηγαινοερχόταν ανήσυχος στο πρόκλιτο του ιερού ναού, κατά τις μαύρες νύχτες της τουρκοκρατίας.

Η σύναξις των Αρχαγγέλων!

Ο Αρχάγγελος στην είσοδο μπαίνοντας από δεξιά στο εξωτερικό του ναού.

Μέρα τρανή, μέρα μνήμης και λευτεριάς! 8η Νοεμβρίου 1912

Μαριάνθη Βάμβουρα-Γιάνναρου