Με τον αέρα να φυσά και το κρύο να παγώνει το πρόσωπο, το αντίκρισμα του σαλεπιτζή στο δρόμο ή τις πλατείες είναι από μόνο του παρηγοριά. Λαχταριστό και μυρωδάτο το μαλακτικό σαλέπι είναι μια καθημερινή μαρτυρία παράδοσης, μνήμης και νοσταλγίας. Στην αρχαιότητα πρώτος ο Θεόφραστος ασχολείται μαζί του και το ονομάζει. Απ΄τον Ασκληπιό και Ιπποκράτη είναι γνωστό ως βότανο μαλακτικό και θεραπευτικό-ρίζα ενός είδους ορχιδέας(Orchis mascula) που αποξηραίνεται και κονιορτοποιείται. Το σαλεπάκι όπως και να΄χει είναι από τις πιο γλυκές και ζεστές συντροφιές του Χειμώνα με θαυμάσια οφέλη. Στο δρόμο ή στο σπίτι μας, όπου κι αν το γευτούμε "γλυκαίνει τα μέσα μας", ανακουφίζει το κρυωμένο στομάχι, διώχνει την κούραση της ημέρας, μας χαλαρώνει, αγγίζει τα σωθικά μας.
Προσωπικές θύμησες των παιδικών μου χρόνων το θέλουν σε μικρά, χοντρά γυάλινα ποτήρια παρέα με άλλα απολαυστικά χειμωνιάτικα ροφήματα σαν αυτό του "κακάο" και της "σουμάδας" πάνω στα μαρμάρινα τραπεζάκια σαν τύχαινε κάποιες φορές να κάνω τις γύρες μου στα καφενεία στο Πλωμάρι πουλώντας λαχεία. Άλλες πάλι το θυμάμαι να φτάνει σπίτι μας σαν πεσκέσι, μαζεμένο απ΄τα ορεινά της επαρχίας μας σε μορφή βολβών περασμένων σε κλωστή που έπρεπε να αποξηραθούν και μετά να γίνουν σκόνη, στο μπρούτζινο γουδί, που θα μαλάκωνε το λαιμό και θα ημέρευε το βήχα.
"Σαλέπι , το ανατολίτικο", "Σαλέπι ζεστό", διαβάζω στα άσπρα τρίκυκλα καροτσάκια των σαλεπιτζήδων που διαλαλούν την πραμάτεια τους μες στο κρύο του χειμώνα. "Σαλέπ!!! Σαλεπάκι ζεστό!!" ακούγεται κάθε λίγο η φωνή του σαλεπιτζή που βουτά την κουτάλα στο βαθύ μπακιρένιο δοχείο για να βγάλει το ζεστό και μυρωδάτο ρόφημα να το σερβίρει στο ποτήρι. Τα αρώματα της κανέλας, του γαρύφαλλου και της πιπερόριζας, ανακατώνονται με το μαλακτικό σαλέπι σε ένα τονωτικό και απολαυστικό αφέψημα ως καλοδεχούμενη γλυκαντική συντροφιά στα χειμωνιάτικα σεργιάνια. Στην υγειά μας λοιπόν μ΄ένα σαλεπάκι!
Μαριάνθη Βάμβουρα-Γιάνναρου
19 σχόλια:
... και να σκεφτείς, ότι ΔΕΝ το ξέρω... μάλλον έχω ξεχάσει και την σημασία της λέξης!!!
Μαριανθάκι μου,
έμεινα στο γυάλισμα του...μπρούτζου και στην ανοιξιάτικη ομορφιά των μοβέ κρίνων!
Πιες, λοιπόν, ένα και για... μένα!
Με την αγάπη μου,
Υιώτα,
ΝΥ
Αγαπητή μου Μαριάνθη,
Χειμώνας με όλα τα καλά του, δυστυχώς αυτό το Σαλέπι Δεν το έχω δει ποτέ, ούτε το ξέρω, πάλι ίσως νομίζω να είναι προϊόν των νησιών του Αιγαίου.
Ο Χειμώνας μας στο χωριό ήταν μια συνεχή προσπάθεια για να νικήσουμε το κρύο, μα και με τα ροφήματα από χαμομήλι, μέντα, λαχανόζουμο με λάδι κλπ...
Δεν ξέρω ίσως να ήταν και οι καταστάσεις άσχημες ένεκα πολέμων, κλπ.
Χαιρετισμούς με ότι το καλύτερο ποθείτε
Γαβριήλ
Καλημέρα καλή μου φίλη
Ήταν ανάγκη με το σαλέπι σουνα μου ξυπνήσεις την ανάμνηση του υπέροχου αυτού ροφήματος που γιά σαράντα χρόνια στην ξενητιά θυμάμαι ακόμη τη γεύση του.
Με λαχτάρα το περίμενα κάθε πρωί.
Νάσαι καλά καλή μου
Ντένης
Στην υγειά σου λοιπόν Γιώτα!
Εντύπωση μου κάνει που λες πως δεν το ξέρεις.Αν σου δοθεί η ευκαιρία και το απολαύσεις θα με θυμηθείς τόσο για τη γεύση του όσο και για το άρωμά του, τις μυρωδιές που βγάζει και ζεσταίνουν το χώρο. Με τη σκόνη του σαλεπιού φτίχνεται και το παγωτό καϊμάκι ή ντουντουρμάς για πιο ανατολίτικο.
Άριστο μαλακτικό, γιατρικό για το στομάχι και το έντερο αλλά και χαλαρωτικό το σαλεπάκι κ. Γαβριήλ.Ανακουφίζει από το βήχα και γενικά ενισχύει τον οργανισμό στα κρυολογήματα και τις εποχικές ιώσεις.Το Σαλέπι είναι ένα είδος ορχιδέας που φύεται στα βουνά των Βαλκανίων και της Μικράς Ασίας. Γιαυτό και λέγεται ανατολίτικο πολλές φορές. Εδώ στη Θεσσαλονίκη στους κεντρικούς δρόμους κάθε δέκα μέτρα συναντά κανείς τους σαλεπιτζήδες από το ξεκίνημα του φθινόπωρου μέχρι την άνοιξη.Πάντα το τιμώ, δε λείπει όμως και από το σπίτι μου.
Πολλούς χαιρετισμούς και την αγάπη μας σε όλους.
Μα... ξεχνιέται αυτή η υπέροχη ζεστή γεύση του κ. Ντένη; Σίγουρα κουβαλά θύμησες το σαλεπάκι θαλπωρής. Γιαυτό και γω είμαι φανατική του είδους τόσο που ο γιος μου Παναγιώτης όταν του το προτείνω για ρόφημα δυσανασχετεί και λέει:"Άντε πάλι με το σαλέπι..."Έχω όμως υποστηρικτή το μικρό Γιώργο ο οποίος το απολαμβάνει και δε χάνει ευκαιρία.
Να στε καλά.
Μαριανθελι Καλημέρα
Εσύ εχεις ταλέντο να μας κάνεις όμορφα χάλια..Εμένα ίσως δυό φορές παραπάνω
μια και ο αέρας που ανασαίναμε, η θάλασσα που κολυμπουσαμε,οι μυρουδιες, τα λογια ειναι κοινά.
Δεν ξέρω αν πρέπει να συνεχίσω με το κυρίως θέμα σου..ή ν'αφήσω να με παρασύρεις πιό πέρα..ξέρεις..η μια σκέψη φέρνει την άλλη..
Σαν όνειρο θυμάμαι ενα σβέλτο κοντο ανθρωπάκι με άσπρα ρουχα και καπέλο και ένα μεγάλο μπρούζτινο κάτι στην πλάτη να να διαλαλει το Σαλέπ' στον κήπο της Μυτιλήνης..
Και το περίεργο: δέν ξέρω γιατί αλλά όταν μιλάω για ξωτικά η εικόνα του έρχεται στα μάτια μου..
Σας ζάλησα όλους και σας ζητώ να μ'ανεχθείτε αλλά οι μνήμες δεν μαζεύονται και η Μαριάνθη έχει το χαρισμα να μας τις σκαλίζει...
Ορίστε...εσύ Λίτσα έχεις να θυμάσαι εικόνες από τον κήπο της Μυτιλήνης με το σαλεπιτζή!!Μια ομορφιά δεν ήταν αυτά;και γω χαίρομαι που στα φέρνω πάλι στο νου.Το αλατοπίπερο της ζωής είναι κάτι τέτοια.Ναχουμε να θυμόμαστε...Αυτό θα πει πως ζήσαμε και συνεχίζουμε...
Χαίρομαι που περνάς, χαίρομαι που σε αγγίζουν όσα γράφω.
Αφού κερνάς σαλέπι, Μαριάνθη, τι να κάνω θα το πιω...
Ακουστά το είχα, ποτέ δεν το δοκίμασα παρά μόνο το χειμώνα του 2003, όταν ήρθα για λίγες μέρες, χειμώνα, στην Ελλάδα και περπατώντας στην Ερμού συνάντησα έναν σπάνιο σαλεπιτζή κι είπα ας δοκιμάσω... πιστός στην παράδοση, βλέπεις... και για να είμαι ειλικρινής δεν μου άρεσε, αλλά αφού το κερνάς θα το πιω τούτο το ποτηράκι...
Άντε γεια μας!!!
Τί μου θύμισες...
Πριν πολλά χρόνια ένα χιονισμένο πρωϊνό στο Μοναστηράκι στο γιουσουρούμ και ναι, μου άρεσε.
Θέλεις γιατί ήταν πράγματι ωραίο.. θέλεις η συντροφιά του Γλάρου μου (αρχή της γνωριμίας)...δεν ξέρω
KAΛH XΡONIA!
Φιλί και Γλαρένιες αγκαλιές
Να σαι καλά Στράτο με την έμφυτη ευγένεια που σε διακρίνει πάντα!Τι να κάνουμε!Δε σου άρεσε, αυτό είναι θέμα γεύσης και περί ορέξεως ουδείς λόγος!Έτσι δε λένε; Πιστεύω όμως πως δεν έπεσες σε μάστορα. Αν δοκίμαζες ένα σαλεπάκι από κάποιον σαλεπιτζή της Αριστοτέλους πιθανόν να το ευχαριστιόσουν περισσότερο. Μου κάνει εντύπωση πως όμως εσύ παιδί της βόρειας Λέσβου με την ιδιαίτερη φύση της άγριας ομορφιάς δεν το είχες γευτεί από μικρός!!
Πολλούς χαιρετισμούς.
Είδες Γλαρένια πως το σαλεπάκι πάντα ταιριάζει με μέλια κι αγκαλιές!!Μοναστηράκι, αρχή γνωριμίας, σαλέπι, άριστος συνδιασμός!
Χαίρομαι που σου τα φέρνω στο νου!
Σε σφίγγω το χέρι με ένα πλατύ χαμόγελο για τη χαρά του καλωσορίσματος.
ΔΕΝ ΤΟ ΕΧΩ ΔΟΚΙΜΑΣΕΙ ΑΛΛΑ ΑΦΟΥ ΤΟ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙΣ ΤΟΣΟ ΟΜΟΡΦΑ ΘΑ ΔΟΚΙΜΑΣΩ ΚΑΙ ΘΑ ΕΥΧΗΘΩ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΟΥ.
ΚΑΛΟ ΒΡΑΔΥ.
Γεια σου λοιπόν Σκρουτζάκο!Μη διστάσεις να το γευθείς σαν τύχει και το συναντήσεις στο δρόμο σου καμιά φορά!Καλό σου βράδυ επίσης.
… αλλά αφού το κερνάς θα το πιω τούτο το ποτηράκι...
Άντε γεια μας!!! σου έγραψα στο σχόλιό μου. Tώρα αν ήταν από σαλεπιτζή της Αριστοτέλους δεν το ξέρω... πάντως είχε καλή γεύση και καλύτερη γραφή!!!
Καλημέρα φίλη μου!!!
Καλή σου μέρα με όλες τις ομορφιές ξεχωριστέ φίλε Στράτο!
Πολλή χαρά πήρα που σε ξαναδιάβασα.
Την αγάπη μου και στην Αλεξάνδρα μας!
... τσίκι-τσίκι τέλα...
πάει και το μυαλό μου! Πήγα στο άλλο μπλογκ, για την Ερμιόνη...
το "ξεκοκάλιασα", το συζητήσαμε με τον Δημήτρη... κρίμα, πρέπει άμεση ενέργεια...
μα δεν είδες και τα εδώ, τα ...κοντινά, με τον σεισμό...
αστα! Μας εκδικείται η Φύση!
Αγάπη σε όλους,
Υιώτα, ΝΥ
Τι να δω και τι να πρωτοχωρέσει ο νους μου!Αδυνατώ!
Χάρηκα που ξαναπέρασες.
Την αγάπη μου και στους δυο σας.
Δημοσίευση σχολίου