Το μεγάλο γιορτάσι της Αποκριάς!!

Περί Αποκριάς πάλι ο λόγος αφού φτάνουμε στο μεγάλο γιορτάσι, στο τριήμερο της Τρανής Αποκριάς και Καθαρής Δευτέρας. Διάθεση γλεντιού, ξεφαντώματος, διασκέδασης μέχρι εκεί που δεν παίρνει γιατί έχει ανάγκη ο άνθρωπος να αποφορτιστεί, να ξεχαστεί, να γελάσει με τον πόνο του μήπως και σπάσει λίγο ο νταλκάς.
Καρναβάλι κοσμοπολίτικο με μπουρμπούλια, ντόμινο, νυχτερινές ποδαράτες, άρματα, μα και παραδοσιακό με μπούλες και γενιτσάρους, βλάχικο γάμο, παρλάτες, κουδουνάτους, «αρκούδις μι τσι κδούνις», ταράζει την κανονικότητα της καθημερινότητας σε ένα λυτρωτικό λαϊκό ξέσπασμα.
Σερπαντίνα, κομφετί μια συννεφόσκονη που πασπαλίζει τον κόσμο γύρω της με περιπαιχτική διάθεση , χοροπηδηχτό στους δρόμους, τραγούδι με καλή παρέα που τσουγκρίζει τα ποτήρια και κόκκινο κρασί να ρέει άφθονο στην ταβέρνα, στους δρόμους, στα σοκάκια, μέχρι το πρώι.

Μέχρι να ξημερώσει η Καθαρή Δευτέρα, η πρωτονηστίσιμη της μεγάλης Σαρακοστής.
Καθαρή για τους χριστιανούς που θέλει την αποχή από το κρέας και τα παράγωγά του αφού κατά την παράδοση τα χρόνια τα παλιά οι νοικοκυρές με το ξημέρωμα άρχιζαν το πλύσιμο και τον καθαρισμό των μαγειρικών σκευών με στάχτη.
Τ΄ ακούτε τι παράγγειλε η Καθαρή Δευτέρα;
Πεθαίν΄ ο Κρέος, πέθανε, ψυχομαχάει ο Τύρος
σηκώνει ο Πράσος την ουρά κι ο Κρέμμυδος τα γένεια
Μπαλώστε τα σακούλια σας, τροχίστε τα λεπίδια
και στον τρανό τον πλάτανο, να μάσουμε στεκούλια
λέει ένα δημοτικό σατυρικό τραγούδι-θρήνος από τη Φθιώτιδα.

Θαλασσινά, ελιές, κρεμμύδια, ταραμάς, φασολάδα , χαλβάς μα κυρίως άζυμος άρτος η περίφημη λαχταριστή λαγάνα έχουν την τιμητική τους στο τραπέζι της Καθαρής Δευτέρας.
Προάγγελος της Άνοιξης η Καθαρή Δευτέρα με τον ερχομό της Μεγάλης Σαρακοστής είναι ένα μαζικό κάλεσμα προς τη φύση. Ξεχύνεται ο κόσμος στην εξοχή, στους λόφους, στα πάρκα, όπου μπορεί να νιώσει με όλες τις αισθήσεις του τα δώρα της φύσης.

Είναι η μέρα που γεμίζει χρώμα ο ουρανός από τους χαρταετούς που πετούν όσο πιο ψηλά μπορούν για να του μεταφέρουν τη χαρά της ζωής.
«Ουτσουρμάδες» για τους Κωνσταντινουπολίτες, οι χαρταετοί, που γιόρταζαν έντονα τη μέρα με πλήθος κόσμου να συρρέει σε έναν από τους επτά λόφους της πόλης και συγκεκριμένα σ΄ εκείνο του ελληνικότατου οικισμού των «Ταταούλων»,
«τσερκένια» για τους Σμυρνιούς που συνέχιζαν το πέταγμα του χαρταετού όλες τις Κυριακάδες της Σαρακοστής γεμίζοντάς τες με χρώμα και χαρά , «πουλιά» για τους Πόντιους, «φύσουνα» για τους Επτανήσιους, «αετός», «ψαλίδα», «άστρα» ή «φωτοστέφανο» για τους Ελλαδίτες και «πετάσι» για τους Κυπρίους.
Στολισμένοι άλλοτε με έναν ήλιο ή ένα φεγγάρι, άλλοτε με ένα καράβι ή μια εκκλησία και άλλοτε με την ελληνική σημαία, υψώνονται στον ουρανό σαν σύμβολα επιθυμίας, ευφορίας, ελπίδας μα και ψυχικής και πνευματικής ανάτασης του ανθρώπου.

Όπως κι αν ονομάζεται ο χαρταετός ό,τι σχήμα κι αν έχει, προσφέρει χαρά με το πέταγμά του στον ουρανό τόσο στους μικρούς όσο και στους μεγάλους. Είναι μια μορφή έκφρασης της λαϊκής τέχνης, καλλιτεχνικής δημιουργίας, κάνει τον άνθρωπο να κοιτά προς τον ουρανό και να παλεύει να ξεπερνά κάθε εμπόδιο προκειμένου να πετύχει τον στόχο του, να τον κρατήσει ψηλά. Γίνεται πανηγύρι στον ουρανό πλουμισμένο με όλων των λογιών τα χρώματα και σχήματα.
Αμόλα καλούμπα λοιπόν και καλή Σαρακοστή!!

Μαριάνθη Βάμβουρα-Γιάνναρου