ΜΑΡΙΖΑ ΚΩΧ «Η ξεχωριστή μελωδός»

 

Μόλις πριν λίγες ημέρες η μεγάλη ερμηνεύτρια με την ξεχωριστή φωνή Μαρίζα Κωχ απέσπασε το βραβείο «Best Singer» στα πλαίσια της Εβδομάδας Διεθνούς Mουσικής στην πόλη ZHANGJIAJIE- γενέτειρα του Μάο Τσε Τουνγκ- στην Κίνα.

Μεγάλη διάκριση που τιμά την Ελλάδα αφού συμμετείχαν σαράντα χώρες από πέντε ηπείρους. Το βραβείο δόθηκε ισότιμα στην Ελλάδα, την Αυστραλία, τις ΗΠΑ και τη Γαλλία.


FATA MORGANA

Θα μεταλάβω με νερό θαλασσινό
στάλα τη στάλα συναγμένο απ' το κορμί σου
σε τάσι αρχαίο, μπακιρένιο αλγερινό,
που κοινωνούσαν πειρατές πριν πολεμήσουν.

Στρείδι ωκεάνιο αρραβωνίζεται το φως.
Γεύση από φλούδι του ροδιού, στυφό κυδώνι
κι ο άρρητος τόνος, πιο πικρός και πιο στυφός,
που εναποθέτανε στα βάζα οι Καρχηδόνιοι.

Πανί δερμάτινο αλειμμένο με κερί,
οσμή από κέδρο, από λιβάνι, από βερνίκι,
όπως μυρίζει αμπάρι σε παλιό σκαρί
χτισμένο τότε στον Ευφράτη στη Φοινίκη.

Χόρτο ξανθό τρίποδο σκέπει μαντικό.
Κι ένα ποτάμι με ζεστή, λιωμένη πίσσα,
άγριο, ακαταμάχητο, απειλητικό,
ποτίζει τους αμαρτωλούς που σ' αγαπήσαν.

Rosso romano, πορφυρό της Δαμασκός,
δόξα του κρύσταλλου, κρασί απ' τη Σαντορίνη.
Ο ασκός να ρέει, κι ο Απόλλωνας βοσκός
να κολυμπάει τα βέλη του με διοσκορίνη.

Σκουριά πυρόχρωμη στις μίνες του Σινά.
Οι κάβες της Γερακινής και το Στρατόνι.
Το επίχρισμα. Η άγια σκουριά που μας γεννά,
μας τρέφει, τρέφεται από μας, και μας σκοτώνει.

Καντήλι, δισκοπότηρο χρυσό, αρτοφόρι.
Άγια λαβίδα και ιερή από λαμινάρια.
Μπροστά στην Πύλη δυο δαιμόνοι σπαθοφόροι
και τρεις Αγγέλοι με σπασμένα τα κοντάρια.
*


Πούθ' έρχεσαι; Απ' τη Βαβυλώνα.
Πού πας; Στο μάτι του κυκλώνα.
Ποιαν αγαπάς; Κάποια τσιγγάνα.
Πώς τη λένε; Φάτα Μοργκάνα.



Η δισκογραφική δουλειά της Μαρίζας Κωχ ξεκινά το 1971 όταν ηχογραφεί τον πρώτο της μεγάλο δίσκο με τίτλο «Αραμπάς». 
Για πρώτη φορά αποδίδονται παραδοσιακά τραγούδια με συνοδεία κρουστών και ηλεκτρικών οργάνων.
 

Στο εξώφυλλο αυτού του δίσκου διαβάζουμε τα όσα η ίδια γράφει:
 «Ξεκίνησα με την επιθυμία να συμβαδίσω με την εξέλιξη της εποχής μας κουβαλώντας μέσα μου βιώματα, που συνδέονται άμεσα με το παραδοσιακό τραγούδι. Έτσι άρχισα μια προσπάθεια για σύγχρονο τρόπο έκφρασης του παραδοσιακού τραγουδιού, ενθαρρυμένη από το γεγονός, ότι αυτό πάντοτε μεταμορφωνόταν μέσα στην παράδοση».

Είναι η ερμηνεύτρια που πριν τρία χρόνια παρέδωσε στο κοινό της τη θαυμάσια δουλειά της «Στους κήπους της Σαπφούς» για την οποία λέει μεταξύ άλλων:

«Η ποιητική γλώσσα της Σαπφούς νιώθω πως είναι η γλώσσα των ανθρώπων που αντιλαμβάνονται τη ζωή μέσα από το τραγούδι.»

Στο ένθετο που συνοδεύει το CD, η μουσικολόγος GAIL HOLST συγγραφέας-καθηγήτρια μουσικολογίας του Πανεπιστημίου CORNELL της Νέας Υόρκης γράφει :

Η Μαρίζα Κωχ, στον κήπο της Σαπφούς, αποδεικνύει ότι συνεχίζει να υπηρετεί την ομορφιά. Τα τραγούδια της φέρουν μαζί τους το άρωμα των ανθών, των φρούτων και του ανέμου που χάιδευε τότε τα κορίτσια της Λέσβου. Με τη φαντασία μας μπορούμε ν' ακούσουμε σαν τραγούδια τα ποιήματα της Σαπφούς , όπως η ίδια θα τα μάθαινε στις μαθήτριες της και θα τα συνόδευε με τη λύρα της. Τραγούδια του πάθους, της φιλίας αλλά και της ειρωνείας. Στον αιώνα μας η μουσικότητα των ποιημάτων της Σαπφούς επιμένει να μας συνοδεύει σιωπηλά, όπως όλη σχεδόν η μουσική της αρχαίας Ελλάδας.


Διαλέγω το Τραβέρσο του Νίκου Καββαδία «Φάτα Μοργκάνα» που
οι αιγαιοπελαγίτικες καταβολές και η γνωριμία με τη ζωή των ναυτικών κάνουν τη μεγάλη μελωδό να μελοποιήσει το 1978 και να το αποδώσει με το γνωστό αισθαντικό ύφος για την ελάχιστη αναφορά μου στη μεγάλη διεθνή επιτυχία της Μαρίζας Κωχ που τιμά τη χώρα μας.

Μαριάνθη Βάμβουρα-Γιάνναρου