Τρίτη Ηλικία

Με τον ερχομό του Οκτώβρη στην πρώτη του μέρα η ανθρωπότητα γιορτάζει την «Τρίτη ηλικία». Αυτά τα περήφανα γηρατειά όπως συνηθίζεται να αποκαλούνται που φέρουν την πείρα της ζωής και προσπαθούν να κρατήσουν όρθιους τους ώμους τους με αξιοπρέπεια. Οι περισσότεροι γιαγιάδες και παππούδες, άλλοι καλοστεκούμενοι και καλοδιατηρημένοι όπως λέμε και άλλοι σκυφτοί και κουρασμένοι. Όλοι όμως γεμάτοι από χαρές, βάσανα αγώνες, βιώματα πολυποίκιλα. 

"Τέκνον, αντιλαβού εν γήρα πατρός σου και μη λυπήσεις αυτόν εν τη ζωή αυτού."

Σ.Σειρ.3,12-13

Οι άνθρωποι μιας προχωρημένης ηλικίας είναι σαν το «παλιό καλό κρασί» που όσο περνάει ο καιρός τόσο πολυτιμότερο γίνεται. Ωριμάζει, βγάζει τα αρώματά του, στρογγυλεύει η γεύση του. Αυτό γίνεται και με τους ηλικιωμένους. Ωριμάζουν στην ψυχή και το νου έτσι που να βγαίνει η γνώση από το μυαλό τους σαν απόσταγμα που λαμπυρίζει. Μπορούν να συμβουλέψουν αποτοξινωμένοι από πάθη, κακίες, μικροπρέπειες. Έχουν να πουν, να διηγηθούν, να καταθέσουν μια ζωή. Γιαυτό και τους αξίζει χώρος να αναπνεύσουν, να ψυχαγωγηθούν, να νιώσουν πως είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και όχι στο περιθώριο.Εικόνες γερόντων παραμελλημένων με έκδηλο στο πρόσωπό τους το μαρασμό, την απογοήτευση την παραίτηση δεν τιμούν κανέναν. 

"Μη ατιμάσεις άνθρωπον εν γήρα αυτού και γαρ εξ ημών γηράσκουσιν."

Σ.Σειρ.8,6

Τώρα που γράφω τούτες τις σκέψεις, έρχονται στο νου μου κάποιες φιγούρες γερόντων που με προκαλούν να κάνω λόγο τη μοναξιά τους. Φιγούρες σαν της κυρα-παπαδιάς από τον Πόντο που με καλημέρισε στο Φαρμακείο της γειτονιάς δίχως να με ξέρει, μα με βρήκε χαμένη στις σκέψεις μου κι απάντηση δεν πήρε. Με συνέφερε όμως η επιμονή και το παράπονό της σαν την άκουσα να με ρωτά: «Γιατί δε με καλημερίζεις;» Χαμογέλασα και της έδωσα όλον το χρόνο να μου πει για τη ζωή της, πώς ήρθε πρόσφυγας από την Τραπεζούντα, πώς…πώς…πώς…και το συγκλονιστικότερο πως ήταν μάνα εννιά παιδιών με καλές δουλειές και καλές σπουδές μόνο που ήταν μόνη πια. Δίχως ένα κοντά της στα προχωρημένα γεράματά της.

Η μοναξιά αντάμα με τη δίψα για λίγη κουβέντα, για ένα χαιρετισμό δε σταματά όμως εδώ. Κάνοντας μια βόλτα στα ορεινά χωριά μας τη συναντούμε στα πρόσωπα των γιαγιάδων που κάθονται άλλοτε μόνες, σιωπηλές στο κατώφλι του σπιτιού τους και άλλοτε δυο-τρεις μαζί να σπάει ο νταλκάς της μοναξιάς. Εκεί είναι που στο αντίκρισμα του περαστικού λαμπυρίζει το πρόσωπό τους στη λαχτάρα ενός χαιρετισμού.

"Νεότης τελεσθείσα ταχέως πολυετές γήρας αδίκου."

Σ.Σολ.4,16

Θεσμοί όπως τα ΚΑΠΗ και προγράμματα όπως «Βοήθεια στο σπίτι» δίνουν αισιόδοξα μηνύματα κοινωνικής πρόνοιας.Αλλά κι ένα ζεστό βλέμμα από καρδιάς, ένα χάδι, λίγος χρόνος για κουβέντα προς τους δικούς μας ηλικιωμένους καθημερινά δίνουν μερίδιο ανθρωπιάς πολύτιμο, αντίδωρο αναγνώρισης και ευγνωμοσύνης.

Με τον ερχομό του Οκτώβρη λοιπόν, της καρδιάς του Φθινόπωρου-σα να΄ναι και λίγο συμβολικό-τιμούμε τους ηλικιωμένους.
Πρόσωπα -όπου υπήρξαν και υπάρχουν στο ρόλο τους- που γεμίζουν την καρδιά με αγάπη, φέρνουν ευχάριστες θύμησες, αίσθηση θαλπωρής και γλύκας, φιγούρες ζεστής αγκαλιάς, τρυφερού λόγου, ψιθυρίσματος ατέλειωτων ιστοριών πάνω στα γόνατα.

Μαριάνθη Βάμβουρα-Γιάνναρου