Παρασκευή 28 Μαΐου 2010

Η κρίση στο χώρο του βιβλίου

Σε αυτήν την περίοδο της μεγάλης οικονομικής (;) κρίσης, όπως είναι φυσικό αλώβητο δεν έμεινε ούτε το βιβλίο. Τα νέα από το χώρο του και συγκεκριμένα από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, ένα φορέα που το εκφράζει και το στηρίζει, είναι δυσάρεστα έως και απογοητευτικά κατά προσωπική άποψη. Η κρατική επιχορήγηση μειώνεται κατά πολύ και αυτό φέρνει περιορισμό και αναστολή δραστηριοτήτων πέραν του σάλου που έχει προκαλέσει η απόλυση εργαζομένων με αποτέλεσμα την άμεση αντίδραση και παραίτηση του αντιπροέδρου και συγγραφέα κ. Τατσόπουλου.
Τα ετήσια επετειακά αφιερώματα σε μεγάλους Έλληνες λογοτέχνες θα γίνονται όταν εξασφαλίζεται πλέον χορηγία, η παρουσία του ΕΚΕΒΙ στις εκθέσεις βιβλίου στο εξωτερικό, τα βραβεία σεναρίου λογοτεχνικού έργου, η συμμετοχή στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και κυρίως η οικονομική στήριξη του Ευρωπαϊκού Κέντρου Μετάφρασης Λογοτεχνίας απ΄όπου αναδεικνύονταν μεταφραστές, είναι κάποιες από τις δραστηριότητες που θυσιάζονται στο βωμό του «νοικοκυρέματος» των οικονομικών της χώρας μας.
Παραμερίζω τη δύσκολη κατάσταση του ΕΚΕΒΙ και την κάνω λαβή για να προχωρήσω τη σκέψη μου στο θέμα «βιβλίο».

Θεωρώ πως αποτελεί ένα ευαίσθητο μα και ουσιώδες κεφάλαιο στα πλαίσια της ευρύτερης καλλιέργειας ενός λαού. Όταν γίνονται περικοπές σε ό,τι το αφορά τότε το θέμα δεν είναι οικονομικό ή παύει να΄ναι κυρίως οικονομικό και περνά σε άλλη διάσταση. Στη διάσταση της έκπτωσης των ηθικών αξιών και ευρύτερα μίας πνευματικής κρίσης. Εδώ έρχομαι να δικαιολογήσω και το ερωτηματικό στην πρώτη σειρά αυτού του σημειώματος. Άραγε το θέμα είναι οικονομικό; Ή... μόνο οικονομικό; Ή μήπως είναι αποτέλεσμα μιας πορείας ολισθαίνουσας όσον αφορά τις αξίες της σύγχρονης κοινωνίας; Έχω την αίσθηση πως ο ανεμοστρόβιλος που ονομάζεται οικονομική κρίση και μας ταλανίζει αυτό το διάστημα σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά του . Λειτουργεί σα μια καλή δικαιολογία επαναπροσδιορισμού της πυραμίδας των αξιών μέσα από το πρίσμα των οικονομικών περικοπών ή παροχών αντίστοιχα. Ας «κόψουμε» απ΄όπου μπορούμε για να καλύψουμε τυχόν ελλείμματα και παλιές αμαρτίες. Με λίγα λόγια άλλος να φταίει κι άλλος να πληρώνει. Ή αν αλλιώς θέλετε, άλλος να τιμωρείται. Γιατί για τιμωρία πρόκειται όσον αφορά το θέμα βιβλίο.

Ο νεοέλληνας στην καθημερινή του βιωτή φαίνεται να έχει χάσει το σημείο αναφοράς και την πυξίδα του. Φαίνεται πως τα τελευταία χρόνια ζούσε μέσα σε μια φούσκα εγκλωβισμένος , θύμα του κατοχικού συνδρόμου, να αναλώνεται στον εύκολο πλουτισμό αποκτώντας την ταμπέλα του νεόπλουτου που παραγνώριζε και απαξίωνε κάθε πνευματικότητα. Τώρα που έσπασε η φούσκα σκορπίστηκε στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα να προσπαθεί να μαζέψει τα κομμάτια του μένοντας με την απορία για το ποιος φταίει και πώς έφτασαν τα πράγματα σε αυτή την κατάσταση. Σε όλη αυτή την πορεία το βιβλίο και η προώθηση της φιλαναγνωσίας με όσα αυτή συνεπάγεται ήταν ένα αντιστάθμισμα.

Το βιβλίο ανήκει στον χώρο του πνεύματος, στον ιστό του πολιτισμού. Και όταν το στήνουμε στα τρία μέτρα με την πρόφαση να συμμετέχει κι αυτό από το δικό του μετερίζι στην απόσβεση του οικονομικού χρέους της χώρας μας είναι σα να πυροβολούμε τις αξίες, τα όποια ιδανικά μας έμειναν. Σα να εκπίπτουμε του πολιτισμού.

Μαριάνθη Βάμβουρα-Γιάνναρου


17 σχόλια:

Ελιά Μαϊστρα είπε...

Πρόκειται για τιμωρία ομως Μαριανθούλα; Ή για προμελετημένο έγκλημα;
Καλημέρα και φιλιά.

Αξιοπρεπέστατη η στάση του Συγγρ. κ.Τατσόπουλου κάτι τέτοια δίνουν ελπίδες οτι ακόμα υπάρχει κάτι..σε πείσμα...

Λίτσα..

Ανώνυμος είπε...

Αγαπητή κ. Βάμβουρα
Η γενοκτονία του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας , της Θράκης και του Πόντου συνεχίζεται . Με τη διαφορά ότι οι χατζάρες του σφαγέα Κεμάλ αντικαταστάθηκαν με άλλα πιο σύγχρονα μέσα , αλλά εξίσου βάναυσα και απάνθρωπα.
Το τίμημα αυτής της ασίγαστης εκστρατείας το πληρώνουν σήμερα τα αδέλφια μας στην αιματοβαμμένη Βόρειο Ήπειρο , στην ηρωϊκή Κύπρο και στην απανταχού της γης ομογένεια , αλλά το πληρώνουμε κι εμείς οι ίδιοι μέσα στη ίδια μας την πατρίδα!
Το σύνθημα των εχθρών μας αλλά και των ντόπιων συνεργατών τους είναι πλέον φανερό: «Δολοφονήστε με κάθε τρόπο τη μνήμη των Ελλήνων. Εμπρός για την γενοκτονία της μνήμης των Ελλήνων» . Νομίζω πως σ’ αυτό το σχέδιο εντάσσεται και ο πόλεμος κατά του βιβλίου. Σ’ εμάς μένει να επινοήσουμε τρόπους αντίστασης . Μπορούμε .

ΦΩΤΗΣ

Αστοριανή είπε...

...και βέβαια, ΜΠΟΡΕΙΤΕ!
Λίτσα και Φώτη!

Μαριάνθη μου, με τη φλογάτη πέννα σου
και τις "μία και χίλιες Λέξεις" φωτογραφίες σου!

Το έγκλημα, έχει αρχίσει προ πολλού, με τους νεόπλουτους της σκέψεις, ... με τα δεκάδες εκατομμύρια στους ίδιους και στους ίδιους συγγραφείς με τις περίοπτες θέσεις... και άλλα, που ο χρονος μου δεν αντέχει... μα ούτε και ο χώρος.
Μπορείτε!
Μπορούμε!
αρκεί να πετάξουμε στην άκρη τα.. "παράσημα" και να γυρίσουμε στον ελληνικό λόγο!
Σε φιλώ, γλύκα μου, μαζί και όλους σας,
Υιώτα.

pylaros είπε...

Μα γιατί δεν πέρνουν παράδειγμα οι ιθύνοντες Έλληνες ότι κάποτε υπήρξε μια εποχή όπου Δεν υπήρχαν βιβλία, όπου τα σχολεία κάθε 10 μαθητές είχαν το ίδιο ανανγνωστικό, την ίδια άπασα-ύλη, το ίδιο μελανοδοχείο, χαρτί για (Αντιγραφή-Ορθογραφία) επιτρεπόταν μόνο μισή σελίδα καθότι χαρτί δεν υπήρχε, 1940 και μετά η Ελλάδα παρήγαγε αναλφάβητους, οι οποίοι άδειασαν την Ελληνική ϋπαιθρο και προσέφεραν τη χειρονακτική εργασία τους στα διάφορα ξένα συμφέροντα σε ξένα κράτη.

Ακόμη μέχρι σήμερα εξακολουθεί η ερήμωση της επαρχίας.
Αγαπητή μου Μαριάνθη έχεις απόλυτο δίκιο, και σας συγχαίρω που το αναφέρεται. Όπου υπάρχει πολιτισμός υπάρχουν και πολλά βιβλία, είναι κι αυτά μέρος της ζωής μας, μέρος της πνευματικής τροφής, μέρος της εθνικής κληρονομιάς κάθε ανθρώπου και όλα μαζί μέρος της ανθρωπότητας.

Χαιρετώ

Γαβριήλ

Dennis Kontarinis είπε...

Αγαπητή μου Μαριάνθη
Πάρα πολύ καλό και λεπτό το θέμα με το οποίο αποφάσισες να καταπιαστείς.
Ο πόλεμος κατά του βιβλίου δεν είναι κάτι καινούργιο. Υπάρχει από χρόνια και εξυπηρετεί αυτούς που θέλουν οι χώρες να παράγουν ανθρώπους αγράμματους εύκολους στην άγρια εκμετάλευση.
Τι μπορεί να γίνεις κατά την γνώμη μου; Όχι πολλά και όχι μεγάλα πράμματα.
Ο εχθρός του βιβλίου είναι πανίσχυρος και δεν πολεμιέται εύκολα. Και εδώ στην ξενητιά μας ακόμη πιό σκληρός. Προσφέρθηκα να δώσω εντελώς δωρεάν 100 βιβλία στην Αρχιεπισκοπή. Δεν τα δέχτηκν. Προσφέρθηκα να τα δώσω σε μιά κοινότητα με ελληνικά σχολεία. Δεν τα δέχτηκαν. Ζήτησα να τα προσφέρω σε μιά μεγάλη Ένωση τοπικών Σωματείων. Δεν τα δέχτηκαν Και δεν ντρέπομαι να το πω. Κατέληξαν στη χωματερή. Μετά από αυτά τι περιμένετε; Να παμε μπροστά;;;;;
Νάσαι καλά
Ντένης

dyosmaraki είπε...

Μαριάνθη μου θίγεις ένα θέμα που βασανίζει τη σκέψη μου πολύ το τελευταίο διάστημα.
Οι περικοπές που γίνονται εδώ και κάμποσα χρόνια αφορούν οτιδήποτε ανεβάζει το πνευματικό επίπεδο των πολιτών και οτιδήποτε άπτεται του πολιτισμού μας.
Εδρες ελληνικών σπουδών σε πανεπιστήμια του εξωτερικού κλείνουν λόγω έλλειψης χρημάτων, πρόσφατα υπήρξε πρόβλημα επιβίωσης του Ινστιτούτου Βυζαντινών Σπουδών της Βενετίας, Μουσεία μένουν δίχως προσωπικό, το βιβλίο δεν στηρίζεται (ποτέ πιστεύω δεν στηριζόταν τουλάχιστον όσον αφορά τη προβολή του στο εξωτερικό και τη μετάφραση πολύτιμων εκδόσεων σε άλλες γλώσσες).
Δεν ξέρω τι να πω. Νοιώθω πολύ απογοητευμένη.

JK O SΚΡΟΥΤΖΑΚΟS είπε...

ΠΕΡΑΣΑ ΝΑ ΕΥΧΗΘΩ ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ ΜΕ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΧΑΜΟΓΕΛΑ:))))
ΟΠΩΣ ΤΟ ΕΓΡΑΨΕΣ ΕΙΝΑΙ.ΟΤΑΝ ΠΥΡΟΒΟΛΑΜΕ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΠΥΡΟΒΟΛΑΜΕ ΤΙΣ ΑΞΙΕΣ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΙΔΑΝΙΚΑ.

Μαριάνθη είπε...

Είπα να το θέσω διακριτικά Λίτσα γιαυτό μιλώ για τιμωρία. Ασφαλώς κι έχεις δίκιο. Ούτε ιερό, ούτε όσιο. Όσα αρπάξουμε κι από όπου μπορέσουμε....Καλό μήνα κι από δω.

Μαριάνθη είπε...

Μου αρκεί, μου περισσεύει αλλά και με εξοργίζει που το πληρώνουμε εμείς οι ίδιοι μέσα στα όρια της χώρας μας. Πολλές φορές σχεδόν καθημερινά πια, μονολογώ πως είμαστε όμηροι στον τόπο μας.Πολλά τα τινά πολλά τα μέτωπα που καλούμαστε να παλέψουμε. Ασφαλώς και μπορούμε αρκεί να το λάβουμε σοβαρά υπόψη μας το θέμα.
Σας χαιρετώ ναστε καλά κ. Μιχαήλ.

Μαριάνθη είπε...

Στον ελληνικό λόγο και στην ελληνική σκέψη να γυρίσουμε Γιώτα μου. Να πάψουμε πια ναμαστε τα φερέφωνα άλλων λαών και πολιτισμών, άλλων νοοτροπιών. Από μικρό παιδί με ενοχλούσε η ξενομανία όπου την αντιλαμβανόμουν, με ενοχλούσε-και συνεχίζει-η καθοδήγηση και τυχόν χειραγώγηση σκέψης. Γιαυτό και δε θαμπώνομαι από τη νεόπλουτη σκέψη που λες και συ, αλλά της γυρνώ την πλάτη.
Σε φιλώ.

Μαριάνθη είπε...

Μα...δεν τους συμφέρει κ. Γαβριήλ να ανοίγει το πνεύμα του ανθρώπου γιατί τότε ελέγχει και διεκδικεί. Είναι προτιμότερη η υπνηλία για να μην το πω αλλιώς. Αυτό εξυπηρετεί.Όσο για την ερήμωση της επαρχίας, όχι μόνο εξακολουθεί αλλά εντίνεται. Μεγάλη η προσπάθεια από τους εγκέφαλους που εμπνέονται σχέδια και τακτικές εκσυγχρονισμού όπως λέγονται. Άστα!!
Εύχομαι σε σένα και την οικογένειά σου καλό μήνα και ο Ιούνιος που ήρθε δροσερός δροσερός σήμερα για μας εδώ στα ψηλά, να σε ταξιδέψει στην αγαπημένη σου γη, την Κεφαλλονιά.

Μαριάνθη είπε...

Δικαιολογημένη η αγανάκτησή σας κ. Ντένη. Η ντροπή είναι σε όσους δεν τα δέχτηκαν. Δυστυχώς άλλες φαίνεται να΄ναι οι προτεραιότητες του σύγχρονου κόσμου. με τα βιβλία θα ασχολούμαστε; Εξάλλου όπως πολλές φορές έχω ακούσει από διάφορους ¨πρακτικούς¨που έχουν πιάσει το νόημα..."δε γεμίζει η κοιλιά με τα βιβλία..."
Καλό μήνα!!!

Μαριάνθη είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Μαριάνθη είπε...

Σε ευχαριστώ για την επίσκεψη Δυοσμαράκι και τα όσα σημαντικά με τη σειρά σου αναφέρεις. Δυστυχώς όταν πρόκειται για θέματα προώθησης του πνεύματος και του πολιτισμού, τότε ...λιγοστεύουν τα χρήματα!!Για άλλα πανηγύρια πάντα βρίσκουμε να διαθέσουμε. Και γω έχω ακούσει πέρα από αυτά που πληροφορούμαι από σένα πως και δω στη Θεσσαλονίκη το ΙΜΧΑ (Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου)όπου στις δραστηριότητές του περιλαμβάνονται: α) η έρευνα σε θέματα ιστορίας, αρχαιολογίας, πολιτισμού, διεθνών σχέσεων, οικονομίας του βαλκανικού χώρου, β) η έκδοση επιστημονικών συγγραμμάτων και περιοδικών, γ) η οργάνωση συνεδρίων και παρεμφερών επιστημονικών συναντήσεων, δ) η διδασκαλία των βαλκανικών γλωσσών, της ρωσικής, της πολωνικής, της τσεχικής και της αραβικής και ε) η λειτουργία θερινών μαθημάτων ελληνικής γλώσσας, ιστορίας και πολιτισμού για ξένους σπουδαστές και που κεντρικός άξονας της δράσης του είναι η προαγωγή της καλύτερης κατανόησης των εξελίξεων που διαμορφώνουν τη σημερινή πραγματικότητα στη Νοτιοανατολική Eυρώπη και η συνεργασία με τη διεθνή και τη βαλκανική επιστημονική κοινότητα αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα.
Κανονικό ποδοπάτημα. Έλλειψη κάθε πνευματικότητας...

Μαριάνθη είπε...

Καλό μήνα και σε σένα Σκτουτζάκο κι από δω. Έτσι έχουν δυστυχώς οι θλιβερές διαπιστώσεις από το χώρο του βιβλίου και γιαυτό πιστεύω πως αξίζει κάθε αγώνας για να τις αποτρέπουμε και να γίνει στροφή θετικότερη. Νασαι καλά.

mar9659 είπε...

Πολύ όμορφες εικόνες του βιβλίου Μαριάνθη μου μα και το θέμα του βιβλίου μεγάλος καημός,που τελευταία δεν σου κρύβω με απασχολεί και εμένα....το ζήτημα της αγάπης του βιβλίου στον άνθρωπο. Μα νομίζω πως για να καλλιεργηθεί η φιλογνωσία,υπάρχουν χίλιοι δυό τρόποι.... Η οικογένεια, η φυσική αυτή φωλιά των παιδιών μας ειναι η πρώτη που θα δημιουργήσει το ευνοικό κλίμα για να γνωρίσει και να αγαπήσει το παιδί το καλό βιβλίο. Ετσι το βιβλίο θα μπεί στην ζωή του και θα μείνει, "Μια αγάπη παντοτεινή"Ας αρχίσουμε απο εκεί λοιπόν και ας μάθουμε και στα σημερινά παιδιά την αξία του βιβλίου να το αγαπήσουν πολύ περισσότερο απο ενα Βιντεοπαιχνίδι ενός υπολογιστή...στο χέρι μας είναι να ξαναγαπήσουν τα βιβλία και να χάνονται στις όμορφες σελίδες τους....Αγοράστε τους βιβλία λοιπόν ,γιατί εγώ στα δικά μου όταν ήταν παιδιά αυτό έκανα και αυτό συνεχίζω να κάνω και στα ανήψια μου και αργότερα στα εγγόνια μου!!!Νά έχεις μια ποιό αισιόδοξη και χαμογελαστή εβδομάδα φίλη μου!!!

Μαριάνθη είπε...

Χαίρομαι που σε διαβάζω Μάρα και ακόμη περισσότερο που καταθέτεις τον προβληματισμό και την τακτική σου για το βιβλίο. Έτσι! Το μεγαλύτερο όπλο είναι πια η οικογένεια. Από κει θα δοθούν οι μάχες. Μια βόλτα μια φορά την εβδομάδα με το παιδί μας στο βιβλιοπωλείο για ενημέρωση και αγορά όχι μόνο τη θεωρώ απαραίτητη αλλά την εφαρμόζω. Βέβαια δεν έχει σχέση αν πολλές φορές μονολογώ πως θα φύγουμε μεις από το σπίτι για να χωρέσουν τα βιβλία...:)))
Σε χαιρετώ, να περνάς.